“หม่ำ” โอทอปขึ้นชื่อ สูตรโบราณดั้งเดิม ต้นตำรับหม่ำแซ่บ

ตำบลบ้านบัว อำเภอเกษตรสมบูรณ์ จังหวัดชัยภูมิ อร่อยดีชวนหม่ำ

“หม่ำ” โอทอปขึ้นชื่อของเมืองชัยภูมิ

หม่ำของชาวตำบลบ้านบัวนับเป็นภูมิปัญญาการถนอมอาหารอันล้ำเลิศ แล้วยังเป็นเมนูอาหารจานโปรดขึ้นชื่อของจังหวัดนี้มานาน นิยมบริโภคทั้งเนื้อวัวและเนื้อหมู จวบจนปัจจุบันมีร้านจำหน่ายหม่ำทั้งเก่าและใหม่อยู่เป็นจำนวนมาก ซึ่งแต่ละร้านก็จะมีสูตรการปรุงหม่ำที่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะ

ถ้าใครได้มาเที่ยวยังจังหวัดชัยภูมิ แน่นอนว่าก็ต้องไม่พลาดที่จะหาซื้อโอทอปขึ้นชื่ออย่าง “หม่ำ” ซึ่งเป็นอาหารพื้นเมืองของชาวชัยภูมิ ที่มีชื่อเสียงโด่งดัง อีกทั้งยังมีรสชาติที่อร่อยถูกปาก

หม่ำเนื้อ(วัว)

ความเป็นมาของ “หม่ำชัยภูมิ” ที่ได้ชื่อว่า “หม่ำตำนานรัก” แห่งเดียวของประเทศไทยนั้น มีตำนานเล่าขานที่น่าสนใจกล่าวไว้ว่า เมื่ออดีตพรานป่าออกไปล่าสัตว์บนภูเขียว -ภูคิ้ง ซึ่งต้องใช้เวลานาน 1-3 เดือน ในการเดินทางไป-กลับ พอล่าสัตว์ป่าได้ ก็คิดหาวิธีถนอมอาหารมาฝากลูก-เมีย ที่รออยู่บ้าน โดยทำอย่างไรให้เนื้อสัตว์ไม่เน่าเสีย พรานจึงสับเนื้อ ผสมตับ คลุกข้าวเหนียวและเกลือที่พกติดตัวไป แล้วยัดใส่ในกระเพาะของสัตว์ หรือลำไส้ของสัตว์ เพื่อหมักหรือถนอมให้เก็บไว้ได้นาน เพื่อนำไปเป็นของฝากภรรยา พอกลับถึงบ้านนำมาชิม ปรากฏว่ามีรสชาติอร่อย เป็นที่ชอบใจภรรยา จึงถือว่าเป็นภูมิปัญญาท้องถิ่น และเป็นอาหารพื้นบ้านที่นิยมกินสืบมาตั้งแต่สมัยบรรพบุรุษ  จนถึงปัจจุบันนี้

หม่ำหมู

หากว่านักท่องเที่ยวเดินทางมาเที่ยวที่จังหวัดชัยภูมิ แล้วอยากหาซื้อ “หม่ำ” เป็นของฝากก็สามารถหาซื้อได้ไม่ยาก หม่ำมีขายหลายที่ ตั้งแต่บ้านหัวขัว ถึงบ้านหามแห โดยจะมีร้านขายหม่ำอยู่หลายร้านให้เลือกซื้อหา ซึ่งจะแต่ละร้านก็จะนำหม่ำ ไส้กรอก มาแขวนตากเรียงรายไว้หน้าร้านอย่างมากมาย เรียกว่าเป็นสัญลักษณ์ที่โดดเด่นเห็นได้แต่ไกล อีกทั้งหม่ำยังสามารถเก็บไว้กินได้นาน เรียกได้ว่าเป็นของฝากชั้นดี ที่ถ้าใครมาเยือนจังหวัดภูมิไม่ควรพลาด (ซื้อ) “หม่ำ” ติดไม้ติดมือเป็นของฝากชั้นดี

ประเภทของหม่ำ

            สำหรับหม่ำ มีให้เลือกซื้อกินอยู่ 2 ประเภท คือ หม่ำเนื้อ (เนื้อวัว) และหม่ำหมู (เนื้อหมู) โดยทำจากเนื้อวัว หรือเนื้อหมู นำมาผสมกับตับ ข้าวเหนียว กระเทียม เกลือ พริกไทย และผงชูรส บดให้ละเอียด แล้วนำมายัดใส่ในกระเพาะสัตว์ ซึ่งปัจจุบันนี้มีหม่ำอยู่ 2 แบบ ให้เลือกคือ มีหม่ำที่เป็นแบบลูกกลมๆ ทำจากระเพาะ และแบบเป็นแท่งยาวๆ (คล้ายไส้กรอกอีสาน) โดยทำจากไส้ ถ้าหากอยากลิ้มรสหม่ำแบบดั้งเดิม แนะนำว่าให้เลือกแบบที่เป็นลูกกลมๆ ที่ทำจากกระเพาะ จะอร่อยกว่า เพราะกระเพาะมีความเหนียวนุ่มหนึบกว่าไส้

การรับประทานหม่ำ
            การรับประทานหม่ำ สามารถรับประทานได้ทั้งแบบดิบๆ  แต่ถ้าชอบเปรี้ยว ก็เก็บไว้อีกประมาณ 2-3 วัน ก็จะได้รสชาติความเปรี้ยวของหม่ำเพิ่มมากขึ้น หรือจะนำหม่ำไปย่าง อบ หรือทอด ก่อนแล้วกินก็อร่อยถูกปากไม่ใช่น้อย หรือจะนำไปประกอบอาหารอื่นๆ ตามแต่ใจชอบ เช่น ผัดกระเพรา  อ่อมผักรวม ใส่ไข่เจียว ฯลฯ

สินค้าอื่นๆ

บริเวณสี่แยกช่อระกามีร้านขายหม่ำและไส้กรอกอีสานหลายร้าน

นอกจากหม่ำแล้ว ก็ยังมีไส้กรอกอีสานที่ชวนกินไม่แพ้กัน ซึ่งมีไส้กรอกอีสานแตกต่างจากหม่ำตรงที่จะไม่ได้ผสมตับเป็นส่วนประกอบ